ΘΕΣΣΑΛΙΚΕΣ ΕΠΙΛΟΓΕΣ
(Το κείμενο )
ΘΕΣΣΑΛΙΚΟ ΘΕΑΤΡΟ
Με το βλέμμα της Ασημίνας
Σούρουπο. Καλοκαίρι. Κηποθέατρο Αλκαζάρ. Μαρία Πενταγιώτισσατου Μποστ. Παράσταση του Θεσσαλικού Θεάτρου. Αναμονή. Τα μάτια σχολιάζουν χαμηλόφωνα. Ύλη και Ιδέα. Κομμένοι σε χνάρια ζωντανών ανοιγοκλείνουμε τις αισθήσεις. Μεγαλώσαμε με το Θεσσαλικό Θέατρο. Στην είσοδο φίλοι. Τους γνωρίζεις από το πλατύ χαμόγελο. Είναι το φως με το ζεστό μανδύα. Σε καθησυχάζει.
Κώστας Τσιάνος. Τον ξεχωρίζεις από την αχτίδα τη μυστική, της δημιουργίας. Αριθμός πόρτας που θα σου αποκαλύψει άλλους κόσμους. Νυχτερινές ευωδιές. Ανάμνηση από λευκό στο χέρι παιδιού και ηλιόχρωμα στο πρόσωπο, ακόμα και το σούρουπο. Μια δύναμη που οδηγεί στο ξέφωτο. Κώστας Τσιάνος.
Χαμογελάει με λαχτάρα: «Λίνα, αν ανεβάσω τη Στέλλα Βιολάντη, θέλω να παίξεις τον ρόλο της Ασημίνας. Είναι ένας μικρός ρόλος αλλά χαρακτηριστικός. Το είχα σκηνοθετήσει και παλιότερα για το Κρατικό Θέατρο Βορείου Ελλάδος και το ρόλο της Ασημίνας έπαιξε μια πολύ καλή ηθοποιός που πήρε μάλιστα πολύ καλές κριτικές. Θέλεις;». Πρέπει να υπάρχουν στιγμές που βλέπουμε το καινούργιο ταξίδι πριν ακόμα φανεί ο δρόμος. Μια κοιμισμένη ανάμνηση με τους αγκώνες στο κλειστό βιβλίο.
5 Οκτωβρίου 1995. Απόγευμα. Στα γραφεία του Θεσσαλικού Θεάτρου. Η πρώτη συνάντηση όλων των συντελεστών της παράστασης. «Εχρίσθη ηθοποιός» είχε πει πριν από ένα μήνα, εδώ στον ίδιο χώρο ο Κώστα Τσιάνος, παρουσιάζοντας με, με κωμική επισημότητα, στους φίλους εργαζόμενους του Θεσσαλικού Θεάτρου. Γελούσαμε. Σήμερα, η ανάγνωση του έργου. Προσεύχομαι στο θρίαμβο της καθαρής ψυχής. Χορεύω πάνω στα μαχαίρια της γης, στο σημείο αυτό της ανεπανάληπτης μέρας. Η Τζίνη, η Ελένη, η Πόπη, ο Γιώργος, ο Αντώνης, ο Θοδωρής, ο Στέφανος, ο Χρήστος, ο Νίκος, η Ειρήνη, η Ρίκη. Ο Κώστας κάνει τις συστάσεις. Στο τραπέζι γλυκά και αναψυκτικά. Η σαμπάνια θα ανοιχτεί αργά το βράδυ στο κέντρο, για να ξεκινήσει ο καιρός. Να φέρει καλούδια. Αποφασίστηκε να γίνει πρώτα η ανάγνωση του διηγήματος, που προηγήθηκε χρονικά του θεατρικού. Ανατριχίλα του μυαλού. Ποια είναι τελικά η Στέλλα Βιολάντη; Ποια η δομή των χαραχτήρων; Ο Κώστας ψάχνει τα νοήματα πίσω από τις γραμμές. Η γλυκεία ψυχή χορεύει τους σκοτεινούς ακόμα χαραχτήρες στα γόνατα και τους παρατηρεί. Αγαπημένες στιγμές στο χοίρο του «Γαλαξία». Πολύωρες πρόβες. Η καρέκλα και το τραπεζάκι του Κώστα στο διάδρομο, ανάμεσα στα καθίσματα του θεάτρου. Προβληματισμοί, σχηματίζουν αγαπημένες ρυτίδες στο μέτωπο. Μας συνεπαίρνει ο καταρράκτης της μουσικής. Η τεράστια και πολύπλοκη διαδικασία να ξεμπλέκεις τις ακτίνες του ήλιου μία μία, μετά από το στροβίλισμα των χρονικών στιγμών και των συναισθημάτων. Ποια είναι τα ανθρώπινα υλικά και ποια τα θεία; Κυματίζει τα πολλά δημιουργικά βράδια η αθανασία της ψυχής. Συνδέονται οι κρίκοι. Ξεχνάς ποιος είσαι. Διάφανες μέρες. Επαναλαμβάνεις σε όσους ρωτούν για την πορεία. «Ο Κώστας είναι δάσκαλος.*Μεγάλος δάσκαλος».
«Μη φοβάσαι! Μη με λησμονήσεις! Αγάπα με» σπαράζει η Στέλλα Βιολάντη και στο πρόσωπο της Τζίνη βλέπεις το σταυρό του μαρτυρίου της ανάγλυφα. Σταδιακά σημαδεύεται το μέτωπο. Με πολλή δουλειά. Στις φλέβες των χερκόν είναι γραμμένη πια η άλλη ανάσα, που βγήκε σεργιάνι να στολίσει τα μαλλιά της στα 1995, στα 1996. Μας στοίχειωσαν όλους σιγά σιγά οι χαραχτήρες. Ο Κώστας διδάσκει έναν καθένα χαραχτήρα χωριστά. Με την ίδια σοβαρότητα, ίδια τον απασχολούν οι μεγάλοι ρόλοι, μα και οι πολύ μικροί, όπως αυτός της Ασημίνας. Η θύμηση τεντωμένο σκοινί. Είναι μεγάλος ηθοποιός. Παίζει όλους τους ρόλους γυναικείους και ανδρικούς. Και τους παίζει τέλεια.
Μουσική! εκεί που η γλώσσα αδυνατεί να μιλήσει άλλο. Στοχάσου πάνω σ’ αυτό.
Η πρώτη πρόβα της ενδυμασίας. Το χτένισμα. Τα παπούτσια. Τέλος έτοιμη πάνω στη σκηνή. Ολόκληρη η Ασημίνα. Φωτίζεται. Φωτογραφίζεται, μαζί και δίπλα στους άλλους ρόλους. «Μα, έλα, κάθισε στον καναπέ, δεν κουράστηκες τόση ώρα όρθια;» είχε πει με έγνοια η Ελένη. «Θυμήσου την πρώτη σου φορά, και θα καταλάβεις» απάντησα, και συνέχισα να καμαρώνω όρθια την Ασημίνα.
Η φτερούγα του αγγέλου πέρασε δίπλα μου, πολύ κοντά μου. Θαρρώ πως φώτισε τα έγκατα της ψυχής, μέσα στο τελειωμένο πια σκηνικό. Ο αέρας τόσο διάφανος. Αυτός που οδηγεί ξενύχτι το ξενύχτι στη δύναμη της δημιουργίας, της Παράστασης, της Πρεμιέρας. Ο καλός λόγος και ο έπαινος φίλων θεατών λίγο πριν, φωτίζουν αχνά την αναμονή.
Πρεμιέρα. Το τρέμουλο της φωνής ονειρεύεται τη σιωπή. Θυμάμαι τα αγαπημένα πρόσωπα, τα λόγια που βομβούν στην ανθισμένη στιγμή. Αγκαλιές από λουλούδια. Περπατάω. Μετράω. Λουτρό άστρων. Ένα μεθύσι, όπως και να το δεις. Μέρες αυριανές μοιραίες. Ξημερώνει όπως πάντα. Το Θεσσαλικό Θέατρο προχωρεί. 20 χρόνια η ίδια μαγική ιστορία επαναλαμβάνεται.
Ανοίγει η αυλαία και «η ζωή» εμφανίζεται. Μάτια καρφωμένα στη σκηνή. Συναισθήματα. Φωσφορίζουν τα σχήματα μιας άλλης ζωής. Με της σιωπής τα διαστήματα καρφιτσωμένα στο πέτο, ή αφημένα χαμόγελα σε ερωτική παλάμη.
«Άλλαξα κι εγώ, το αισθάνομαι. Κάτι γίνεται μέσα μου, θεία Νιόνια! Είναι κάτι νέο κι αγνώριστο, που με σπρώχνει μπροστά, που μου δίνει δύναμη, και που με προστάζει, να κάνω έτσι κι όχι αλλιώς. Κι αισθάνομαι ακόμα, θεία Νιόνια, πως εγώ είμαι στο δίκιο, και πως ο πατέρας μου είναι στο άδικο. Δεν ξέρω να πω, μα μου φαίνεται πως εγώ κάνω σύμφωνα με τη φύση και με το νόμο. Κι έχω τώρα την ιδέα πως ο Θεός, που τα βλέπει όλα από ψηλά, είναι μαζί μου και μ’ ευλογάει!» λέει η Στέλλα Βιολάντη. Κι αν μας ρωτήσουν, Κώστα Τσιάνο, πολύτιμε φίλε, για τον καιρό της Σιωπής, θα τους πούμε πως είναι καρφωμένος στο στήθος της Αιωνιότητας.
Από τις πρόβες
***